Rối loạn giấc ngủ là bệnh gì?

Thuật ngữ “rối loạn giấc ngủ” dùng để chỉ tình trạng người bệnh gặp phải các vấn đề ảnh hưởng đến chất lượng, thời gian hoặc thời lượng giấc ngủ và ảnh hưởng đến khả năng hoạt động bình thường của người đó khi thức. Tình trạng rối loạn giấc ngủ này c...

Các loại rối loạn giấc ngủ

Trong các loại rối loạn giấc ngủ, dưới đây là 6 dạng bệnh phổ biến nhất mà chúng ta thường mắc phải:

1. Mất ngủ

Mất ngủ là tình trạng khó đi vào giấc ngủ vào ban đêm, lặp đi lặp lại trong nhiều ngày. Những người bị mất ngủ thường bị buồn ngủ quá mức vào ban ngày cũng như dễ bị các chứng suy giảm nhận thức khác trong khi đang thức.Tình trạng rối loạn giấc ngủ này nếu kéo dài, diễn ra ít nhất ba lần mỗi tuần trong ít nhất ba tháng thì được xem là mất ngủ mãn tính. Hiện nay, thống kê từ tổ chức nghiên cứu về giấc ngủ National Sleep Foundation (Mỹ) cho thấy, có đến khoảng ⅓ số người trưởng thành “chung sống” với chứng mất ngủ.

2. Hội chứng ngưng thở khi ngủ

Chứng ngưng thở khi ngủ cũng là một dạng rối loạn giấc ngủ khiến người bệnh bị tắc nghẽn đường thở trên mỗi khi đi ngủ. Có 2 dạng ngưng thở khi ngủ chính là ngưng thở tắc nghẽn và ngưng thở trung ương. Ngoài ra, còn có chứng ngưng thở hỗn hợp là sự ph...

3. Chứng ngủ rũ Narcolepsy

Chứng ngủ rũ là một dạng rối loạn giấc ngủ khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi quá mức vào ban ngày mặc dù đã nghỉ ngơi đầy đủ vào đêm hôm trước. Tình trạng này khiến bạn luôn trong trạng thái “thèm ngủ” và có thể ngủ những giấc ngủ gật đột ngột vào ban ngày.Chứng ngủ rũ là một bệnh mạn tính, có thể dẫn đến mất trương lực cơ bất ngờ trong thời gian ngắn. Ngủ rũ và cơn mất trương lực cơ có thể xảy ra ở bệnh nhân bị u vùng não thất ba và thân não trên, chấn thương sọ não, viêm não, bệnh Niemann - Pick.

4. Hội chứng chân không yên (RLS)

Hội chứng chân không yên (Restless Leg Syndrome - RLS hay còn được gọi là bệnh Willis-Ekbom) là một loại rối loạn vận động liên quan đến giấc ngủ. Tình trạng này khiến người bệnh cảm thấy ngứa ngáy, đau nhói, khó chịu ở chân và có cảm giác muốn chân di chuyển ngay cả trong lúc ngủ. (3)Trong một số trường hợp, người mắc hội chứng chân không yên còn có thể cảm thấy khó chịu ở tay hoặc các bộ phận khác. Chỉ khi chân di chuyển thì mới có thể cảm thấy thoải mái hơn.Tình trạng rối loạn giấc ngủ này thường có biểu hiện nhẹ vào buổi sáng và trở nên nghiêm trọng hơn mỗi tối.

5. Bệnh mất ngủ giả (Parasomnias)

Parasomnias là tình trạng “mất ngủ giả” - một dạng rối loạn giấc ngủ tương đối phổ biến hiện nay. Người mắc bệnh mất ngủ giả có thể có những hành vi bất thường trước khi đi vào giấc ngủ hoặc trong giấc ngủ. (4)Mộng du, nói chuyện trong khi ngủ, rên rỉ trong khi ngủ, gặp ác mộng, tè dầm,… là những hành vi thường gặp của người mắc chứng rối loạn giấc ngủ này. Những biểu hiện của chứng rối loạn giấc ngủ này thường xảy ra ở trẻ em, đôi khi người lớn cũng có thể gặp phải.

6. Rối loạn giấc ngủ nhịp sinh học (Circadian)

Rối loạn nhịp điệu giấc ngủ hay còn gọi là rối loạn giấc ngủ nhịp sinh học là tình trạng khó đi vào giấc ngủ, thức dậy quá sớm nhưng không thể ngủ trở lại, thức dậy trong chu kỳ ngủ,… Tình trạng rối loạn giấc ngủ này bao gồm các dạng như: rối loạn giai đoạn ngủ muộn, rối loạn giai đoạn giấc ngủ nâng cao, rối loạn giấc ngủ do làm công việc theo ca, nhịp điệu ngủ - thức không đều, hội chứng ngủ - thức không theo 24 giờ,…Ngoài 6 dạng rối loạn giấc ngủ kể trên, còn nhiều dạng rối loạn giấc ngủ khác như ngủ quá mức vô căn, hội chứng Kleine-Levin (hội chứng người đẹp ngủ), chứng tê liệt trong giấc ngủ (hay “bóng đè“),…

Triệu chứng rối loạn giấc ngủ

Các triệu chứng rối loạn giấc ngủ bao gồm rất buồn ngủ vào ban ngày và khó ngủ vào ban đêm. Ngoài ra, còn có những triệu chứng khác tùy thuộc vào dạng rối loạn giấc ngủ mà bạn đang gặp phải.Một số dấu hiệu rối loạn giấc ngủ thường gặp có thể kể đến như: (5)

Nguyên nhân rối loạn giấc ngủ

Trong một số trường hợp, các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn chính là nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ. Ngoài ra, còn có các nguyên nhân khác như:

1. Đang gặp các tình trạng bệnh lý

Người bị dị ứng, cảm lạnh, nhiễm trùng đường hô hấp hay đang gặp các vấn đề về hô hấp thường bị khó thở vào ban đêm và không thể thở bằng mũi. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến rối loạn giấc ngủ.Bên cạnh đó, người mắc các bệnh lý như bệnh tim mạch, bệnh phổi, bệnh dạ dày,… cũng khó đi vào giấc ngủ hơn và không thể ngủ sâu giấc được.

2. Đi tiểu thường xuyên

Nguyên nhân rối loạn giấc ngủ có thể do bạn uống nhiều nước trước khi ngủ dẫn đến tình trạng tiểu đêm, đi tiểu thường xuyên làm gián đoạn giấc ngủ. Ngoài ra, người bị mất cân bằng nội tiết tố, mắc các bệnh về đường tiết niệu, thận cũng có thể dẫn đến đi tiểu đêm gây rối loạn giấc ngủ.

3. Các cơn đau mãn tính

Các cơn đau liên tục có thể khiến bạn khó đi vào giấc ngủ và thậm chí có thể đánh thức bạn sau khi bạn chìm vào giấc ngủ. Một số nguyên nhân phổ biến nhất của cơn đau mãn tính bao gồm:Trong một số trường hợp, cơn đau mãn tính thậm chí có thể trầm trọng hơn do rối loạn giấc ngủ. Chẳng hạn như người bệnh đau nửa đầu thường khó đi vào giấc ngủ và người bị mất ngủ, ngủ không ngon giấc cũng có nguy cơ bị đau nửa đầu cao hơn.

4. Căng thẳng và lo lắng

Căng thẳng và lo lắng thường có tác động tiêu cực đến chất lượng giấc ngủ của bạn. Bạn có thể khó đi vào giấc ngủ hoặc không ngủ được.Ngoài ra, người bị căng thẳng, lo lắng cũng có nguy cơ gặp ác mộng, mộng du, làm gián đoạn giấc ngủ của bạn.

5. Tác dụng phụ của một số loại thuốc

Một số loại thuốc điều trị bệnh có thể gây ra tác dụng phụ làm rối loạn giấc ngủ của bạn, chẳng hạn như khiến bạn ngủ nhiều hơn mức bình thường.

6. Di truyền

Các nghiên cứu cho thấy, nếu các thành viên trong gia đình của bạn như bố, mẹ, anh chị em ruột bị rối loạn giấc ngủ thì nguy cơ mắc bệnh của bạn cũng cao hơn.

7. Các yếu tố khác

Một số yếu tố có thể góp phần gây ra các vấn đề về giấc ngủ, chẳng hạn như:

Ai có nguy cơ mắc bệnh rối loạn giấc ngủ?

Những ai có nguy cơ bị rối loạn giấc ngủ? Theo đó, các nhóm đối tượng sau đây sẽ dễ bị rối loạn giấc ngủ hơn so với những người khác:Xem thêm:

Chẩn đoán rối loạn giấc ngủ

Rối loạn giấc ngủ được chẩn đoán như thế nào? Làm sao để biết một người có thật sự bị rối loạn giấc ngủ hay không? Với người bệnh có các vấn đề liên quan đến chất lượng giấc ngủ, trước tiên bác sĩ sẽ khám sức khỏe và thu thập thông tin về các triệu ch...

Rối loạn giấc ngủ có tác hại gì?

Việc điều trị rối loạn giấc ngủ cần được xem xét nếu tình trạng này kéo dài trên 1 tuần sau khi đã áp dụng đầy đủ các phương pháp điều trị không dùng thuốc vì nếu để kéo dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn, làm ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc số...

Điều trị rối loạn giấc ngủ

Điều trị rối loạn giấc ngủ như thế nào? Để có thể khắc phục hiệu quả tình trạng rối loạn giấc ngủ, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra, phân loại rối loạn giấc ngủ và nguyên nhân bệnh. Từ đó, bác sĩ sẽ cân nhắc có chỉ định dùng thuốc cũng như các phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả.Ngoài ra, tại nhà, người bệnh rối loạn giấc ngủ cũng có thể áp dụng một số biện pháp để giúp dễ ngủ hơn và ngủ sâu giấc hơn, chẳng hạn như:

Phòng ngừa

Chứng rối loạn giấc ngủ có thể được phòng ngừa bằng cách tuân theo một lịch trình sinh hoạt lành mạnh. Theo đó, để hạn chế rối loạn giấc ngủ bạn cần lưu ý:

Dinh dưỡng

Chế độ ăn uống hằng ngày cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ. Một số loại thực phẩm có thể kích thích chứng rối loạn giấc ngủ của bạn trong khi một số khác lại giúp tình trạng này cải thiện.Theo nguyên tắc chung, một chế độ ăn uống cân bằng, bổ sung đ...

Các thắc mắc thường gặp

Rối loạn giấc ngủ có nguy hiểm không?

Có! Rối loạn giấc ngủ nếu lặp đi lặp lại trong một thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Thậm chí, người bị rối loạn giấc ngủ kéo dài còn dễ bị suy nhược cơ thể, tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác. Nếu không điều trị, rối loạn giấc ngủ kéo dài có thể gây ra tai nạn trong cuộc sống có thể dẫn đến tử vong.

Rối loạn giấc ngủ uống thuốc gì?

Có nhiều loại thuốc có thể giúp hỗ trợ tình trạng rối loạn giấc ngủ, chẳng hạn như chloral hydrate, benzodiazepine, zolpidem, amitriptylin,… Tuy nhiên, người bệnh không nên tự ý dùng thuốc mà cần phải có chỉ định của bác sĩ và sử dụng đúng theo liều lượng và tình trạng bệnh mà bác sĩ kê đơn.

Rối loạn giấc ngủ có tự khỏi không?

Rối loạn giấc ngủ có thể thoáng qua rồi hết nhưng cũng có thể kéo dài gây ảnh hưởng chất lượng sống và cần thực hiện điều trị. Đó có thể là biện pháp tự nhiên không dùng thuốc và cũng có thể là các phương pháp điều trị cần dùng thuốc. Không nên chủ quan tự ý sử dụng thuốc có thể làm bệnh nặng hơn và lệ thuộc vào thuốc ngủ.

Rối loạn giấc ngủ nên khám ở đâu?

Có thể khám rối loạn giấc ngủ tại chuyên khoa Nội thần kinh tại các bệnh viện, cơ sở y tế. Khoa Nội thần kinh thuộc Trung tâm Thần kinh, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh chuyên khám và tư vấn, điều trị các bệnh lý thần kinh nói chung và rối loạn gi...