Khoảng 95% dân số trên thế giới có răng số 8 hay còn gọi là răng khôn. Mỗi người trung bình sẽ phát triển 4 chiếc răng khôn, thường mọc ở độ tuổi 17 - 25. Nhiều người phải nhổ bỏ răng khôn do đau nhức, nhiễm trùng và các vấn đề sức khỏe răng miệng khác. BSCKI Nguyễn Thị Châu Bản, khoa Răng Hàm Mặt, BVĐK Tâm Anh TP.HCM sẽ chia sẻ chi tiết hơn về răng số 8 cho bạn.
Răng số 8 là răng nào?
Răng số 8 hay răng khôn (Wisdom Teeth) là răng vĩnh viễn cuối cùng, nằm ở vị trí số 8 từ răng cửa đếm vào. Chúng còn được gọi là “răng hàm thứ ba”. Nếu răng khôn mọc đúng cách sẽ không ảnh hưởng gì đến cấu trúc răng hàm của bạn. Thế nhưng, răng khôn khi mọc lại dễ bị kẹt 1 phần hoặc hoàn toàn trong nướu, xương hàm, có thể dẫn đến nhiễm trùng, sâu răng, bệnh nướu răng và các vấn đề sức khỏe răng miệng khác. Đó là lý do tại sao nhiều chuyên gia, nha sĩ khuyên bạn nên nhổ răng khôn.
Răng số 8 có mấy chân?
Số lượng chân răng số 8 phụ thuộc vào việc chúng là răng khôn hàm trên hay răng khôn hàm dưới. Răng số 8 hàm trên thường có 1 - 3 chân răng. Chỉ khoảng 15% răng khôn hàm trên có 1 chân răng, 32% có 2 chân răng và 45% có 3 chân răng. Răng khôn hàm dưới thường có 2 chân răng. Tuy nhiên, số lượng chân răng chính xác ở răng số 8 hàm dưới rất khác nhau tùy từng trường hợp. (1)
Răng số 8 có mấy cái?
Người bình thường có 4 chiếc răng số 8 hoặc ít hơn. Một số người có nhiều hơn 4 răng khôn, răng khôn thứ 5 gọi là răng thừa. Hiếm hơn, một số người có hiện tượng “răng khôn nhân đôi” khi có đến 8 chiếc răng số 8. Những trường hợp có nhiều hơn 8 chiếc răng khôn vẫn xảy ra, nhưng cực hiếm.
Trên thực tế, cứ khoảng 100 người sẽ có 1 hoặc 2 người mọc thêm răng khôn. Nữ giới có ít răng khôn hơn nam giới, thông thường có khoảng 15% nữ giới có ít hơn 4 chiếc răng khôn. Những người gốc Phi và châu Âu có nhiều khả năng có cả 4 răng số 8 hơn so với người gốc Á.
Răng số 8 mọc khi nào?
Răng số 8 mọc từ 17 - 25 tuổi, chúng được gọi là răng khôn hoặc răng hàm thứ ba - những chiếc răng vĩnh viễn cuối cùng xuất hiện trong miệng. Có một số người không bao giờ mọc răng khôn. Còn những người khác có răng khôn mọc bình thường - giống như các răng hàm khác và không gây ra vấn đề gì cho sức khỏe răng miệng.
Nhiều người mọc răng khôn ngầm do răng không có đủ chỗ để mọc trên xương hàm hoặc phát triển bình thường. Khi bị ảnh hưởng, răng số 8 có thể chỉ mọc một phần hoặc không mọc chút nào. Răng khôn mọc lệch có thể:
- Mọc một góc về phía răng tiếp theo (răng hàm thứ hai).
- Mọc một góc về phía sau miệng.
- Mọc vuông góc với các răng khác.
- Mọc thẳng lên hoặc mọc xuống như các răng khác nhưng bị kẹt trong xương hàm.
Không có răng số 8 có sao không?
Không có răng số 8 hoàn toàn bình thường. Chụp X-quang nha khoa có thể xác định xem liệu bạn có răng số 8 hay không. Việc không có bất kỳ chiếc răng khôn nào là hoàn toàn bình thường.
Tạp chí Nghiên cứu Nha khoa ước tính có từ 5% - 37% số người bị thiếu một hay nhiều hoặc không có răng khôn. Tuy nguyên nhân thiếu những chiếc răng này được xác định có thể liên quan đến di truyền hay không. Vì vậy, nếu cha hoặc mẹ của bạn không có răng khôn thì bạn cũng có thể không có răng khôn.
Các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến việc thiếu hoặc không có răng khôn bao gồm: môi trường, chế độ ăn uống và chức năng nhai. Bạn không thể nhìn thấy răng khôn của mình không có nghĩa là chúng không tồn tại. Đôi khi, răng khôn bị kẹt giữa các răng hoặc kẹt trong nướu nên nhiều người nghĩ mình không có răng số 8.
Khi phát hiện răng khôn mọc lệch, nha sĩ có thể khuyên bạn nên nhổ răng để tránh gây biến chứng. Hoặc có thể theo dõi răng và chỉ nhổ răng khôn bị ảnh hưởng nếu nó bắt đầu gây ra vấn đề bất lợi cho răng miệng.
Một số tình trạng mọc răng số 8 phổ biến
1. Răng số 8 mọc đúng hướng (vertical impaction)
Răng số 8 mọc đúng hướng, mọc thẳng như vị trí như răng bình thường sẽ không gây ra vấn đề gì cho sức khỏe. Thậm chí, răng khôn mọc đúng hướng không gây đau, viêm nướu hoặc sưng tấy. Đây là dấu hiệu tốt cho thấy xương hàm có đủ không gian cho những chiếc răng vĩnh viễn cuối cùng phát triển bình thường.
2. Răng số 8 mọc chỉ một phần (partial impaction)
Răng số 8 mọc 1 phần có thể nhìn thấy được, phần răng không bị ảnh hưởng đã mọc lên và lộ rõ hoàn toàn phía trên đường viền nướu. Chúng mọc chỉ một phần, phần còn lại mắc kẹt trong nướu hoặc xương hàm. Răng số 8 mọc chỉ 1 phần có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe răng miệng, bao gồm sâu răng, bệnh nướu răng và nhiễm trùng.
3. Răng số 8 mọc ngang hoặc nghiêng (horizontal impaction):
Răng số 8 mọc nghiêng là khi răng khôn ở đúng vị trí để mọc nhưng nó vẫn mắc kẹt bên dưới nướu. Răng mọc ngang bị mắc kẹt bên dưới nướu. Răng khôn mọc ngang hoặc mọc nghiêng thường gây đau vì tạo áp lực quá lớn lên các răng phía trước.
Dấu hiệu mọc răng số 8
Chụp X-quang nha khoa có thể giúp phát hiện những dấu hiệu đầu tiên cho thấy răng 8 đang mọc. Đặc biệt, chụp X-quang toàn cảnh sẽ chụp tất cả các răng và hàm trong 1 ảnh, nhờ đó có thể xác định vị trí răng khôn, xác định xem liệu chúng có sắp mọc hay không.
Nếu không chụp X-quang, bạn có thể biết răng khôn sắp mọc khi cảm nhận 1 số triệu chứng khó chịu. Các dấu dấu hiệu mọc răng số 8 bao gồm:
- Sưng nướu, thường ở phía sau răng hàm thứ hai.
- Đau hàm.
- Chảy máu hoặc nướu mềm.
- Khó há miệng rộng.
- Có mùi hôi trong miệng hoặc hơi thở có mùi.
Cơn đau thường nhẹ nhưng thỉnh thoảng có thể cảm thấy đau nhói, đau hoặc khó chịu khi nhai bằng răng hàm gần nơi răng khôn sắp mọc. Những triệu chứng này thường là do răng khôn bị chèn ép, mắc kẹt dưới nướu hoặc không có đủ khoảng trống để mọc lên hoàn toàn. (2)
Răng số 8 mọc lệch có khả năng gây ra bệnh viêm nha chu, gây hại cho các răng và xương hàm gần đó. Khi răng khôn mọc lên khỏi nướu có thể bị sốt nhẹ, nhận thấy một vạt nướu nhỏ (vạt quanh thân răng) trên khu vực răng số 8 mới mọc.
Dù đau nhức và các triệu chứng thông thường khác có thể xảy ra khi mọc răng số 8. Nhưng khi có bất kỳ các dấu hiệu bất thường bạn nên đến gặp nha sĩ, bác sĩ răng hàm mặt:
- Chảy máu nướu răng kèm theo đau hàm và sưng nướu. Ngay cả khi không có vấn đề gì về răng khôn, chảy máu nướu răng dai dẳng cũng là điều đáng lo ngại vì nó có thể là dấu hiệu của bệnh nướu răng.
- Răng lung lay hoặc lệch lạc.
- Tụt nướu.
- Vết loét bên trong miệng.
- Răng hàm bị nứt hoặc gãy.
- Hư hỏng miếng trám, mão răng hoặc cầu răng.
- Sưng nướu hoặc má.
Nên làm gì khi mọc răng số 8?
Răng số 8 không mọc liên tục mà mọc từ từ, từng đợt, có thể cách nhau vài tuần đến vài tháng. Nếu mọc lệch, bạn sẽ có triệu chứng khó chịu, tùy theo mức độ, có thể gây đau cho người bệnh. Cho nên khi răng số 8 mọc, bạn nên làm 1 số việc để giảm bớt sự khó chịu như:
- Ăn thực phẩm mềm: thức ăn có kết cấu mềm, lỏng như cháo hoặc súp là lựa chọn tốt nhất khi răng khôn mọc. Những thực phẩm này hiếm khi kẹt vào chân răng, dễ nhai và dễ vệ sinh răng miệng sau bữa ăn hơn.
- Duy trì vệ sinh răng miệng đều đặn: sự đau đớn khi răng khôn mọc có thể khiến nhiều người e ngại vệ sinh răng miệng trong giai đoạn này. Tuy nhiên, điều này có thể làm cho vi khuẩn tăng lên trong khoang miệng, đồng thời tăng nguy cơ hình thành sâu răng. Vì vậy, trong giai đoạn mọc răng số 8, bệnh nhân nên sử dụng bàn chải có lông mềm để nhẹ nhàng làm sạch vùng xung quanh răng khôn.
- Chườm đá giảm đau: chườm đá có thể giúp giảm nhẹ cảm giác đau đớn do mọc răng số 8. Đặt viên đá lạnh vào túi hoặc gói vào một chiếc khăn sạch. Sau đó, áp lên vùng má tại khu vực có răng khôn đang mọc, kết hợp với việc nghỉ ngơi để giảm đau nhanh chóng.
- Đến gặp nha sĩ: khi mọc răng số 8, việc đến nha khoa uy tín để kiểm tra vẫn là lựa chọn hợp lý. Từ kết quả chụp X-quang răng, bác sĩ có thể xác định xem răng khôn có vị trí lệch lạc hoặc bị kẹt lại, mọc ngầm hay không, từ đó đề xuất phương án điều trị phù hợp.
Tác hại của răng số 8
Tác hại của răng số 8 mọc lệch lên sức khỏe răng miệng rất lớn, cho nên những chuyên gia, nha sĩ thường khuyên bạn nên nhổ bỏ, đặt biệt răng khôn mọc ngầm (3). Răng số 8 mọc không đúng cách có thể gây ra 1 số tác hại như:
- Chen chút, đẩy các răng khác: nếu răng số 8 đẩy vào răng hàm thứ 2 có thể làm tổn thương răng hàm thứ 2 hoặc làm tăng nguy cơ nhiễm trùng ở vùng đó. Áp lực này cũng gây ra tình trạng chen chúc của các răng khác, nghiêm trọng hơn có thể cần điều trị chỉnh nha để làm thẳng các răng khác.
- U nang: răng số 8 phát triển trong một túi trong xương hàm. Túi có thể chứa đầy chất lỏng, tạo thành một u nang có thể làm hỏng xương hàm, răng và dây thần kinh. Hiếm khi một khối u này phát triển thành ung thư nhưng biến chứng u nang có thể làm mất mô và xương.
- Sâu răng: răng số 8 mọc 1 phần có nguy cơ bị sâu răng cao hơn các răng khác. Vì răng khôn khó làm sạch hơn và do thức ăn và vi khuẩn dễ bị mắc kẹt giữa nướu và răng mới mọc một phần.
- Bệnh về nướu: khó khăn trong việc làm sạch răng khôn mọc ngầm, mọc 1 phần,… làm tăng nguy viêm nướu, viêm nha chu, viêm màng ngoài tim
Răng số 8 có cần nhổ không?
Răng số 8 không cần nhổ nếu chúng mọc đúng hướng, phát triển bình thường, không ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Các chuyên gia, nha sĩ khuyên bạn chỉ nên nhổ răng khôn lệch để hạn chế những biến chứng xảy ra trong tương lai.
Với răng khôn mọc lệch hoặc chưa mọc hoàn toàn trên bề mặt nướu có thể gây ra các vấn đề về răng miệng. Thức ăn và vi khuẩn có thể bị mắc kẹt xung quanh mép răng khôn, tích tụ mảng bám, có thể dẫn đến:
- Sâu răng.
- Bệnh về nướu như viêm nướu, viêm nha chu.
- Viêm màng ngoài tim khi mảng bám gây nhiễm trùng mô mềm bao quanh viêm mô tế bào răng.
- Nhiễm trùng do vi khuẩn ở má.
- Lưỡi hoặc áp xe cổ họng.
- Tụ mủ ở răng khôn hoặc các mô xung quanh do nhiễm trùng do vi khuẩn.
- U nang.
Nhiều vấn đề trong số này có thể được điều trị bằng kháng sinh và nước súc miệng sát trùng. Nhổ răng khôn thường được khuyến khích khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả.
Nếu cần loại bỏ răng số 8, giải quyết mọi rắc rối do răng khôn gây ra có thể đến khoa Răng Hàm Mặt, BVĐK Tâm Anh TP.HCM. Bệnh viện quy tụ nhiều chuyên gia hàng đầu về sức khỏe nha khoa.
Răng số 8 hay răng khôn là những chiếc răng vĩnh viễn cuối cùng mọc lên, chúng mang lại không ít phiền toái, nguy cơ bị mắc các vấn đề về sức khỏe răng miệng. Tìm hiểu về răng số 8 và những điều cần biết về chúng giúp bạn chủ động hơn trong việc điều trị cũng như loại bỏ răng này.
